Πριν την καραντίνα που σχεδόν επέβαλε νέους τρόπους στη μετάδοση των προϊόντων πολιτισμού και πριν καν το Ιντερνέτ, στη μακρινή δεκαετία του '60, ο Τζον Τζιόρνο, καλλιτέχνης, ποιητής, ακτιβιστής κι εραστής του Άντι Γουόρχολ, δημιούργησε την Dial-A-Poem, μία τηλεφωνική γραμμή στην οποία μπορούσες να ακούσεις από συνδεδεμένους τηλεφωνητές σύγχρονους ποιητές όπως ο Ρον Πάτζετ ή ο Αλεν Γκίνσμπεργκ να διαβάζουν ποιήματα τους. Τζον Τζιόρνο στην Dial-a-Poem το 1969 // πηγή: www.messynessychic.com Όλα ξεκίνησαν από τον τρίτο όροφο, στο Μανχάταν στο λοφτ του Τζον Τζιόρνο. Μιλούσε στο τηλέφωνο με κάποιον φίλο κι αισθανόταν χάλια, πιθανόν εξαιτίας των ναρκωτικών, όπως έλεγε ο ίδιος σε συνεντεύξεις του. Ευχόμενος να μην άκουγε την «ενοχλητική» φωνή στην άλλη άκρη της γραμμής, άρχισε να αναρωτιέται πώς θα ήταν αν άκουγε ένα ποίημα, αντί της φωνής; Σήμερα, η ιδέα μπορεί να μοιάζει απλοϊκή αλλά το 1968 δεν ήταν καθόλου. Πριν το Διαδίκτυο, αν κάποιος ήθελε να ακούσει ποίηση και δεν ζούσε σε μία μεγάλη πόλη με ζωντανή πολιτιστική σκηνή, δεν είχε σχεδόν επιλογές. Κι η ιδέα του Τζιόρνο μπορούσε να καταστήσει την ποίηση προσβάσιμη σε πολύ περισσότερο κόσμο. Κι έτσι γεννήθηκε η γραμμή Dial-A-Poem. Δεκαπέντε τηλέφωνα με περιστροφικό καντράν στήθηκαν σε ένα δωμάτιο στην Ένωση Αρχιτεκτόνων στο Άπερ Ιστ Σάιντ. Το καθένα συνδέθηκε μ΄ έναν τηλεφωνητή και οι ενδιαφερόμενοι μπορούσαν να καλέσουν τον αριθμό (212) 628-0400 και να ακούσουν το τυχαία επιλεγμένο ποίημα. Μερικές φορές θα μπορούσε να ήταν και πολιτικές ομιλίες, κωμικά σκετς ή μουσική. Καθημερινά, ο Τζιόρνο άλλαζε το περιεχόμενο. Αυτοκόλλητα που διαφήμιζαν την υπηρεσία τοποθετήθηκαν σε δημόσιους τηλεφωνικούς θαλάμους, σε καφετέριες, σε πίνακες ανακοινώσεων και στο μετρό. Οι πιο πολυσύχναστε ώρες», είπε το 2005 ο Τζιόρνο στους New York Times «ήταν μεταξύ 9 με 5, οπότε καταλάβαμε πόσο βαριόντουσαν όλοι αυτοί οι υπάλληλοι που ήταν κολλημένοι στα γραφεία τους εκείνες τις ώρες». «Η δεύτερη πιο πολυσύχναστη ώρα ήταν το 2 με 6 το ξημέρωμα, οι ξενύχτηδες ή άνθρωποι που υπέφεραν από αϋπνία». Καθώς η γραμμή άρχισε να γίνεται δημοφιλής, οι τηλεφωνικές εταιρείες απείλησαν να την κλείσουν επειδή το σύστημα είχε αρχίσει να κρασάρει. Όπως συνέβη και με το Διαδίκτυο, η Dial-A-Poem είχε κάνει προσιτό κάτι που πριν δεν ήταν για πολλούς ανθρώπους. Ήταν ένα δίκτυο ποίησης και ιστοριών και είχε τη συλλογική φύση μιας κοινής εμπειρίας. Ο Τζιόρνο ισχυρίστηκε ότι η υπηρεσία επηρέασε αργότερα τη δημιουργία όλων των ειδών τηλεφωνικών πληροφοριών, από τις τράπεζες μέχρι την κλήση του τοπικού κινηματογράφου. Ο εμπνευστής της γραμμής είχε προσκαλέσει πολλούς καλλιτέχνες να ηχογραφήσουν ποιήματα και μηνύματα κι ασχολήθηκε και με κοινωνικά θέματα, όπως οι εκτρώσεις, η φυλετική ισότητα και ο πόλεμος στο Βιετνάμ. Έτσι ο ακροατής μπορούσε να ακούσει ο,τιδήποτε, ακόμα και οδηγίες για μια βόμβα Μολότοφ. Το αποτέλεσμα ήταν να παραπονεθούν αρκετοί γονείς και το ΕΣΡ έκλεισε τη γραμμή. Είχε εξελιχθεί σε απειλή για την κοινωνία. Η διακοπή ήταν σύντομη, αλλά μέχρι το 1971, είχε αρχίσει να ατονεί και η χρήση του αλλά και η δημοτικότητά του. Το 2005 μεταφέρθηκε online, αλλά πλέον δεν είναι το ίδιο. Περισσότερο λειτουργεί σαν αρχείο εκείνων των ηχογραφήσεων. Τζον Τζιόρνο (1936–2019) στην Νέα Υόρκη το 2012 Photo: Peter Ross. Courtesy Almine Rech // πηγή: www.messynessychic.com
0 Comments
Ένα νέο λογοτεχνικό περιοδικό, το «Βόρεια-Βορειοανατολικά», με έδρα τη Μυτιλήνη, κυκλοφορεί εδώ και λίγους μήνες, φιλοδοξώντας να καταστεί πνευματικός τόπος, μια πορεία, ένας προορισμός, μια συντεταγμένη, ένα μέρος για να πας. https://vvanatolika.gr/ Εμπνεύστηκε από τις ανησυχίες και τους δημιουργικούς ορίζοντες των ανθρώπων που ζουν και βιοπορίζονται εκεί, ανθρώπων διαφορετικών καταβολών και προσανατολισμών. Επιδιώκει να δημιουργήσει τις συνθήκες παραγωγής θεωρητικού λόγου γύρω από τη λογοτεχνία και συνεπώς επικεντρώνεται στο λογοτεχνικό δοκίμιο, είδος που κατά γενική ομολογία απουσιάζει από τη σύγχρονη εκδοτική παραγωγή. Το 4ο τεύχος του μόλις κυκλοφόρησε κι είναι αφιερωμένο στη «Λεσβιακή Άνοιξη». Από τα τέλη του 19ου αι. και μέχρι την έναρξη περίπου του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Λέσβος έγινε το θέατρο μιας άνευ προηγουμένου πολιτισμικής-λογοτεχνικής άνθησης. Η παραγωγή ποίησης ήταν μια κυρίαρχη σταθερά αυτής της άνθησης. «Διαβάζοντας παλιά ποιήματα λεσβίων ποιητών, στα πλαίσια της προετοιμασίας του αφιερώματος», εξηγούν οι άνθρωποι του Λογοτεχνικού περιοδικού Βόρεια Βορειανατολικά, «συνειδητοποιήσαμε πως μια μικρή ανθολογία «παρουσίασης» αυτών των ποιητών και αυτών των ποιημάτων ήταν διπλά αναγκαία: αναγκαία για τους ίδιους τους ποιητές, το έργο των οποίων κινδυνεύει αδίκως από τη λήθη, αναγκαία όμως και για τον σύγχρονο αναγνώστη, που χωρίς αυτό το κομβικό κομμάτι της λεσβιακής λογοτεχνικής παραγωγής, κινδυνεύει να μην κατανοήσει το πνευματικό κλίμα εντός του οποίου συντελέστηκε η λεγόμενη «Λεσβιακή Άνοιξη». Όπως επισημαίνεται στο εκδοτικό σημείωμα, «η απόβαση του ελληνικού στόλου στην Μυτιλήνη στις 8 Νοεμβρίου 1912 και η συνθηκολόγηση με την οποία το νησί αποσπάται από την οθωμανική κυριαρχία και περνά στην κυριαρχία του νεοελληνικού κράτους, προκάλεσε μεγάλες αλλαγές, Από τη στιγμή εκείνη, το νησί σαν να έχασε κάπως τον προσανατολισμό του, σαν να χάλασαν όλες οι πυξίδες». «Ακόμα και σήμερα, όταν φτάνει κανείς στο Σίγρι, το απώτατο δυτικό άκρο του νησιού, αγναντεύοντας την απέραντη θαλάσσια έκταση που ανοίγεται μπροστά του, έχει την εντύπωση πώς φτάνει σ’ ένα τέλος και όχι, όπως θα έπρεπε λογικά, πως βρίσκεται σ’ ένα σημείο εκκίνησης: την αρχή της θαλάσσιας «γέφυρας» που το συνδέει με την ηπειρωτική Ελλάδα. Όταν ανεβαίνει, αντίθετα, στο πανάρχαιο κάστρο της Μυτιλήνης και αγναντεύει, από τα μισογκρεμισμένα μπεντένια του, τα μικρασιατικά παράλια, έχει την αίσθηση μιας συνέχειας, πώς ο τόπος εκείνος πέρα από το στενό θαλάσσιο πέρασμα αποτελεί τη φυσική συνέχεια του γεωγραφικού και πολιτισμικού χώρου του νησιού. ο κόσμος, όμως, προς ανατολάς έκλεισε για τους νησιώτες το 1922 οριστικά. Αυτό το «αναποδογύρισμα» της φυσικής οπτικής του νησιού και η εγκατάσταση των χιλιάδων μικρασιατών προσφύγων, συνέβαλαν καθοριστικά στις κοσμογονικές ζυμώσεις για τη συγκρότηση μιας νέας ταυτότητας των κατοίκων του». «Την άνευ παραλλήλου πολιτισμική άνθηση του νησιού από το 1912 μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1930», επισημαίνεται, «θα πρέπει να την εννοήσουμε μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ως το απότοκο, δηλαδή, της διαδικασίας συγκρό- τησης μιας νέας ταυτότητας. Μέχρι το ξέσπασμα του Β ́ Παγκοσμίου Πολέμου οι αλλαγές παγιώθηκαν, οι συνειδήσεις καταστάλαξαν». «Από τα τέλη του εμφυλίου και εξής, η νέα ταυτότητα του νησιού έμοιαζε να ρέπει προς ένα «κλείσιμο», μια αναδίπλωση στον εαυτό της. Όσοι από τους λόγιους του νησιού αισθάνονταν αυτό το «κλείσιμο» επέλεξαν να φύγουν μακριά από το νησί για να δημιουργήσουν αφήνοντας πίσω τους τη λογοτεχνική παράδοση του τόπου τους, όπως, λόγου χάριν, ο Αριστοτέλης Νικολαΐδης, ο Μάριος Ποντίκας ή ο Νάσος Θεοφίλου. Όσοι έμειναν, αντίθετα, επέλεξαν ν’ αναδείξουν τις ρίζες της παράδοσης του νησιού και να ψάξουν ακάματα στα πιο βαθιά υποστρώματά της, όπως ο Στρατής Αναστασέλλης ή ο Θανάσης Παρασκευαΐδης. Τα έργα όλων τους διακατέχονται στο βάθος τους από την ίδια αγωνιώδη αναζήτηση ταυτότητας». «Σε αυτό το ανθολόγιο», εξηγούν οι άνθρωποι του περιοδικού, «παρόλο που φιλοξενούνται και ποιήματα προγενέστερα ή μεταγενέστερα, επικεντρωθήκαμε κυρίως στα κρίσιμα και μεταβατικά χρόνια 1910-1925, δηλαδή στα τελευταία χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας, στα πρώτα χρόνια της ελληνικής κυριαρχίας και στα χρόνια που ακολούθησαν τη Μικρασιατική Καταστροφή· ακριβώς προκειμένου ν’ αναδειχθεί αυτός ο αναβρασμός και ο πλουραλισμός των εκδηλώσεων των λεσβίων ποιητών». Το περιοδικό μπορείτε να βρείτε στα εξής βιβλιοπωλεία:
Αθήνα Λεμόνι, Ηρακλειδών 22, Θησείο Ναυτίλος, Χαρ. Τρικούπη 28, Εξάρχεια Πολιτεία, Ασκληπιού 1, Αθήνα Πρωτοπορία, Γραβιάς 3, Αθήνα Θεσσαλονίκη Ακυβέρνητες Πολιτείες, Αλ.Σβώλου 28 Αρχέτυπο, Χρυσοστόμου Σμύρνης 8 Γιάφκα, Παλαμά Γρηγορίου 21 Ιανός, Αριστοτέλους 7 Κεντρί, Γούναρη 22 Μαλλιάρης, Ερμού 53 Πρωτοπορία, Λ. Νίκης 3 Μυτιλήνη Book and Art, Κομνηνάκη 5 Χατζιδανιήλ, Ερμού 19 Βιβλιοπωλείο Κατάληψης Μπινείου XΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΡΟΥ // DISTAFF • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ All by myself...μας λένε οι μουσικοί του Muppe Tone labs στο βίντεο που ετοίμασαν εν καιρώ καραντίνας ή μήπως τελικά δεν είναι τόσο μόνοι; Όπως εξάλλου λέει στο Distaff, o συνθέτης, ενορχηστρωτής κι εκπαιδευτικός A΄βάθμιας εκπαίδευσης, Γιάννης Γκίκας, η γενικότερη ενασχόληση με την τέχνη, έχει μοναδικό σκοπό να «φωτίσει όσο γίνεται περισσότερο τις σκοτεινές γωνιές της ψυχής του ανθρώπου. Είναι ψυχαγωγία με την καθολική και πραγματική σημασία της λέξης». Πως εμπνευστήκατε το βίντεο; Ο σκοπός του ήταν αμιγώς ψυχαγωγικός; Η έμπνευση γενικότερα είναι πολλές φορές σαν τον έρωτα... Σε χτυπάει εκεί που δεν το περιμένεις! Μαζεύεις -πολλές φορές υποσυνείδητα - εμπειρίες, εξωτερικά ερεθίσματα, μικρές και μεγάλες καθημερινές στιγμές της ζωής σου και ξαφνικά σου έρχεται. Ο αναγκαστικός εγκλεισμός έφερε το concept... Αυτό που ήθελα όμως ήταν να δημιουργήσουμε κάτι ευχάριστο και ξεχωριστό, σίγουρα μη καταθλιπτικό λόγω των καιρών, αλλά παράλληλα να υποβόσκει μια συγκινησιακή κατάσταση. Ευτυχώς η αίσθηση του χιούμορ στην ομάδα που συμμετέχει είναι πραγματικά υψηλή! Και αισθάνομαι πολύ τυχερός, αλλά και υπερήφανος που περιστοιχίζομαι από τέτοιους Ανθρώπους, συνεργάτες, καλλιτέχνες και έχω και την τιμή να τους αποκαλώ φίλους μου. Να σας πω την αλήθεια, δεν υπάρχει ποτέ συγκεκριμένος στόχος. Μια παρέα φίλων μουσικών αποφάσισε να κάνει αυτό που μπορούσε τηρουμένων των αναλογιών και συνθηκών, με τον καλύτερο τρόπο που μπορούσε. Προσωπικά κάνω αυτό που κάνω γιατί δεν μπορώ να μην το κάνω! Είναι αδιάκοπη ανάγκη, είναι ένα διαρκές γέμισμα του ρεζερβουάρ της ψυχής. Η σύνθεση, η ενορχήστρωση, η γενικότερη ενασχόληση με την τέχνη, έχει μοναδικό σκοπό να εξυψώσει τον άνθρωπο, να φωτίσει όσο γίνεται περισσότερο τις σκοτεινές γωνιές της ψυχής του. Είναι ψυχαγωγία με την καθολική και πραγματική σημασία της λέξης... Και γιατί Muppe Tone labs? O τίτλος της παραγωγής ήρθε μετά το project. Λαμβάνοντας υπόψη το μάπετ στο τέλος ("Lino the jiraffe" το όνομά του) το οποίο είχε μεγάλη απήχηση ως ιδέα στα παιδιά της ομάδας, προσπαθήσαμε να συνδυάσουμε την λέξη muppet με κάποιον μουσικό όρο κι έτσι μας κόλλησε το tone δίπλα, μιας και έχουν το Τ ως κοινό γράμμα. Πιστεύω ότι είναι εύηχο και εύκολο αλλιώς με βλέπω να το αλλάζω σύντομα! Πόσο δύσκολο ήταν να συντονιστείτε σε περίοδο καραντίνας; Ο συντονισμός... το να ακολουθήσουν τα παιδιά την ιδέα και να πάρουν τα πλάνα τους μετά από συνεννόηση δεν ήταν κάτι το ιδιαίτερα δύσκολο. Το pre&post production (ενορχήστρωση, sound mixing, video editing) παίρνει πάντα περισσότερο χρόνο αλλά ευτυχώς για μένα, έχοντας μουσικούς ιδιαίτερα υψηλού επιπέδου, η μετέπειτα δουλειά γίνεται πολύ πιο ευχάριστη και φυσικά πολύ πιο άνετη. Οι μουσικοί πρέπει να παίζουν μαζί! Δεν είναι μόνο μουσικό το θέμα πχ κούρδισμα. Είναι ψυχοακουστικό. Υπάρχει εσωτερική συνεννόηση, επικοινωνούν τα αισθήματα τους όταν παίζουν μαζί! Αυτό πάντα περνάει στο κοινό και είναι πιθανόν η σημαντικότερη από όλες τις παραμέτρους στη μουσική ερμηνεία. Εάν αυτό πέρασε στους θεατές/ακροατές κάτω από τέτοιες συνθήκες, τότε μάλλον κάτι κάναμε σωστά... Βοήθησαν τις τέχνες και δη τη μουσική οι διάφορες online παραστάσεις και βίντεο αλλά και τη δική σας ψυχολογία μέσα στον εγκλεισμό; Η τέχνη δεν θα πεθάνει ποτέ, θεωρώ. Θα μεταλλαχθεί, θα ελιχθεί, θα εξελιχθεί, θα ποδοπατηθεί, θα αναβιώσει με κάποιον τρόπο, αλλά πιστεύω θα αντέξει. Όπως για παράδειγμα άντεξε η αριστουργηματική μουσική όλων των μεγάλων συνθετών μέχρι σήμερα και θα συνεχίσει να υπηρετείται από αφοσιωμένους μουσικούς, έτσι θα γίνει με όλες τις τέχνες. Είναι η ανάγκη για δημιουργία που είπαμε πιο πάνω, αλλά και η ανάγκη του κοινού να επικοινωνήσει μέσα από τις τέχνες. Βρισκόμαστε σε μία καμπή όσον αφορά την ποιότητα των τεχνών στην εποχή που ζούμε. Αλλά το ενθαρρυντικό είναι ότι ξεπετάγονται συνέχεια "μικρά πανέμορφα λουλούδια που πρέπει επειγόντως να ποτιστούν για να γίνουν δέντρα, μόνο όμως από τους κατάλληλους κηπουρούς". Αυτή είναι μία ατάκα που έχει χαραχθεί στη μνήμη μου εδώ και πολλά χρόνια, έπειτα από μία αναπάντεχη συνάντηση και συνεργασία μ’ έναν παγκοσμίου φήμης Βρετανό ηθοποιό. Σχέδια για το μέλλον; Αν κι η ερώτηση ακούγεται κάπως… Οξύμωρη ναι! Στην Ελλάδα το να είσαι μουσικός/καλλιτέχνης και να κάνεις σχέδια για το μέλλον μοιάζει σχήμα οξύμωρο. Επειδή όμως είμαι από τη φύση μου έτσι, αισιοδοξώ πάντα. Για όλους και για όλα. Και προσπαθώ να παρασύρω μαζί μου ανθρώπους, φίλους και γνωστούς, συμπράττοντας δημιουργικά σε κάθε ευκαιρία. Δεν το λέω ως αυτοσκοπό φυσικά. Είναι όμως μέρος της ψυχολογίας μου , της ανάγκης για δημιουργία και καλλιτεχνική επαφή... Πάντως, στα επόμενα βίντεο του Muppe Tone labs θα υπάρχουν και κάποιοι καλεσμένοι- έκπληξη ανάλογα με το κάθε κομμάτι. Κάθε καινούργια επιλογή τραγουδιού θα είναι πάντα στοχευμένη και θα αναφέρεται εμμέσως ή άμεσα σε θέματα που έχουν απασχολήσει, απασχολούν και θα απασχολούν όλον τον κόσμο. Μουσική στα σχολεία… Εργάζομαι ήδη 23 χρόνια στη δημόσια εκπαίδευση. Αν ξεκινήσω να σας μιλάω για το εκπαιδευτικό σύστημα, τον τρόπο εκπαίδευσης, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα των καλλιτεχνικών μαθημάτων και άλλα τέτοια ωραία, θα πρέπει να σας μιλάω μέρες! Γι' αυτό επιτρέψτε μου να συνοψίσω, όσο είναι αυτό εφικτό, την άποψή μου σε αυτή τη λέξη: ΥΠΟΔΟΜΕΣ! Υποδομές, εξοπλισμός, μικρότερα σχολεία, πλήρης αναδιοργάνωση των ωρών όλων των μαθημάτων-και ιδιαίτερα των καλλιτεχνικών, τα οποία θα πρέπει να δουλεύουν με projects και όχι σαν ένα ακόμα συμβατικό μάθημα. Η τέχνη δεν μπορεί να διδάσκεται συμβατικά στα παιδιά! Συστήστε μας την ομάδα
Μελίνα Μακρή - 1ο φλάουτο, Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα Ερτ Γιάννης Οικονόμου - κορυφαίος Ά όμποε, Κρατική Ορχήστρα Αθηνών Άγγελος Πολίτης - 1ο κλαρινέτο στην Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα ΕΡΤ Άγγελος Μιχαήλ - κορυφαίος Α κόρνο, Φιλαρμόνια ορχήστρα Αθηνών Αποστόλης Καλογιάννης - 1η τρομπέτα, Αθηναϊκή φιλαρμόνια Ανδρεας-Ρολανδος Θεοδώρου - Τρομπόνι, Κορυφαίος Β, Κρατική Ορχήστρα Αθηνών Σάκης Μυρώνης - τούμπα, Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ Σπύρος Λάμπουρας - κορυφαίος 'Α τυμπανίστας Κρατική Ορχήστρα Αθηνών Βιβή Γκέκα – σολίστ μαντολινίστα, μόνιμο μέλος του συνόλου "Μανος Χατζιδάκις"και πρώην μέλος της ορχήστρας των χρωμάτων Πλάτωνας Μπουργιώτης - βιολί, μέλος της ακαδημίας ορχήστρας νέων της ΚΟΑ Mikhail Smirnov - βιόλα, Κρατική΄Ορχήστρα Αθηνών Χριστίνα Κολοβού - βιολοντσέλλο, Συμφωνική Ορχήστρα ΕΡΤ Βαγγέλης Ζωγράφος - κοντρα μπάσσο, Συμφωνική Ορχήστρα ΕΡΤ Κώστας Παπαγεωργίου - κιθαρίστας, συνθέτης Γιώργος Διαμαντόπουλος - Ενορχηστρωτής, πλήκτρα, ηλεκτρικό μπάσσο Γιώργος Ράλλης - session drummer, κρουστά Δημήτρης Μπουζάνης - Διευθυντής χορωδίας Ντένια Λεβέντη - Opera Singer & Musical Performer Γιάννης Γκίκας - συνθέτης, ενορχηστρωτής, εκπαιδευτικός Α'βάθμιας εκπαίδευσης Άγης Γυφτόπουλος - ηχοληψία, sound design, video editing Και οι 20 μουσικοί του συνόλου έχουν συνεργαστεί με τα μεγαλύτερα ονόματα, μαέστρους και ορχήστρες κλασσικής μουσικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό αλλά και με πολλούς καλλιτέχνες από σχεδόν όλο το φάσμα και τα είδη της μουσικής. |
Archives
January 2023
Categories
All
|