Καλέστε για ένα ποιήμα

Πριν την καραντίνα που σχεδόν επέβαλε νέους τρόπους στη μετάδοση των προϊόντων πολιτισμού και πριν καν το Ιντερνέτ, στη μακρινή δεκαετία του '60, ο Τζον Τζιόρνο, καλλιτέχνης, ποιητής, ακτιβιστής κι εραστής του Άντι Γουόρχολ, δημιούργησε
​την Dial-A-Poem, μία τηλεφωνική γραμμή στην οποία μπορούσες να ακούσεις από συνδεδεμένους τηλεφωνητές σύγχρονους ποιητές όπως ο Ρον Πάτζετ ή ο Αλεν Γκίνσμπεργκ να διαβάζουν ποιήματα τους.

Τζον Τζιόρνο στην Dial-a-Poem το 1969 // πηγή: www.messynessychic.com

---

Όλα ξεκίνησαν από τον τρίτο όροφο, στο Μανχάταν στο λοφτ του Τζον Τζιόρνο. Μιλούσε στο τηλέφωνο με κάποιον φίλο κι αισθανόταν χάλια, πιθανόν εξαιτίας των ναρκωτικών, όπως έλεγε ο ίδιος σε συνεντεύξεις του. Ευχόμενος να μην άκουγε την «ενοχλητική» φωνή στην άλλη άκρη της γραμμής, άρχισε να αναρωτιέται πώς θα ήταν αν άκουγε ένα ποίημα, αντί της φωνής;

Σήμερα, η ιδέα μπορεί να μοιάζει απλοϊκή αλλά το 1968 δεν ήταν καθόλου. Πριν το Διαδίκτυο, αν κάποιος ήθελε να ακούσει ποίηση και δεν ζούσε σε μία μεγάλη πόλη με ζωντανή πολιτιστική σκηνή, δεν είχε σχεδόν επιλογές. Κι η ιδέα του Τζιόρνο μπορούσε να καταστήσει την ποίηση προσβάσιμη σε πολύ περισσότερο κόσμο. 
​
Κι έτσι γεννήθηκε η γραμμή Dial-A-Poem. Δεκαπέντε τηλέφωνα με περιστροφικό καντράν στήθηκαν σε ένα δωμάτιο στην Ένωση Αρχιτεκτόνων  στο Άπερ Ιστ Σάιντ. Το καθένα συνδέθηκε μ΄ έναν τηλεφωνητή και οι ενδιαφερόμενοι μπορούσαν να καλέσουν τον αριθμό (212) 628-0400 και να ακούσουν το τυχαία επιλεγμένο ποίημα. Μερικές φορές θα μπορούσε να ήταν και πολιτικές ομιλίες, κωμικά σκετς ή μουσική. Καθημερινά, ο Τζιόρνο άλλαζε το περιεχόμενο.

Αυτοκόλλητα που διαφήμιζαν την υπηρεσία τοποθετήθηκαν σε δημόσιους τηλεφωνικούς θαλάμους, σε καφετέριες, σε πίνακες ανακοινώσεων και στο μετρό.

Οι πιο πολυσύχναστε ώρες», είπε το 2005 ο Τζιόρνο στους New York Times «ήταν μεταξύ 9 με 5, οπότε καταλάβαμε πόσο βαριόντουσαν όλοι αυτοί οι υπάλληλοι που ήταν κολλημένοι στα γραφεία τους εκείνες τις ώρες». «Η δεύτερη πιο πολυσύχναστη ώρα ήταν το 2 με 6 το ξημέρωμα, οι ξενύχτηδες ή άνθρωποι που υπέφεραν από αϋπνία».  

Καθώς η γραμμή άρχισε να γίνεται δημοφιλής, οι τηλεφωνικές εταιρείες απείλησαν να την κλείσουν επειδή το σύστημα είχε αρχίσει να κρασάρει. 

Όπως συνέβη και με το Διαδίκτυο, η  Dial-A-Poem είχε κάνει προσιτό κάτι που πριν δεν ήταν για πολλούς ανθρώπους. Ήταν ένα δίκτυο ποίησης και ιστοριών και είχε τη συλλογική φύση μιας κοινής εμπειρίας. Ο Τζιόρνο ισχυρίστηκε ότι η υπηρεσία επηρέασε αργότερα τη δημιουργία όλων των ειδών τηλεφωνικών πληροφοριών, από τις τράπεζες μέχρι την κλήση του τοπικού κινηματογράφου. 
Ο εμπνευστής της γραμμής είχε προσκαλέσει πολλούς καλλιτέχνες να ηχογραφήσουν ποιήματα και μηνύματα κι ασχολήθηκε και με κοινωνικά θέματα, όπως οι εκτρώσεις, η φυλετική ισότητα και ο πόλεμος στο Βιετνάμ. Έτσι ο ακροατής μπορούσε να ακούσει ο,τιδήποτε, ακόμα και οδηγίες για μια βόμβα Μολότοφ. 
​
Το αποτέλεσμα ήταν να παραπονεθούν αρκετοί γονείς και το ΕΣΡ έκλεισε τη γραμμή. Είχε εξελιχθεί σε απειλή για την κοινωνία. Η διακοπή ήταν σύντομη, αλλά μέχρι το 1971, είχε αρχίσει να ατονεί και η χρήση του αλλά και η δημοτικότητά του. Το 2005 μεταφέρθηκε online, αλλά πλέον δεν είναι το ίδιο. Περισσότερο λειτουργεί σαν αρχείο εκείνων των ηχογραφήσεων. 

Τζον Τζιόρνο (1936–2019) στην Νέα Υόρκη το 2012
​Photo: Peter Ross. Courtesy Almine Rech // πηγή: www.messynessychic.com

---