"Σούπερ Τρίτη, η συγκέντρωση των αρχηγών της φυλής"

XΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΡΟΥ // DISTAFF • ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΜΑΤΙΑ

---

Σε προεκλογικούς ρυθμούς κινούνται οι Ηνωμένες Πολιτείες και ήδη το ενδιαφέρον στρέφεται στην «Σούπερ Τρίτη» στις 3 Μαρτίου, καθώς θα διεξαχθούν προκριματικές εκλογές για το χρίσμα των Δημοκρατικών σε 15 Πολιτείες. Ανάμεσά τους και οι δύο πολυπληθέστερες των ΗΠΑ,  Καλιφόρνια και Τέξας. 

Photo by Jon Tyson on Unsplash

---

Οι συγκεκριμένες εκλογές αφορούν περισσότερο απ’ το ένα τρίτο του αμερικανικού πληθυσμού και θα εκλέξουν τους 1345 εκλέκτορες του Συνεδρίου των Δημοκρατικών ή αλλιώς το 34% όλων των εκλεκτόρων, άρα είναι φανερό ότι η αναμέτρηση αυτή θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την κούρσα των Δημοκρατικών ξεκαθαρίζοντας το τοπίο στο ήδη συνωστισμένο σκηνικό των πολλών και ετερόκλητων υποψηφίων.

Πριν όμως φτάσουμε στις εκλογές του 2020 και τον υποψήφιο που θα σταθεί απέναντι στον νυν πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ των Ρεπουμπλικάνων, ας δούμε πως καθιερώθηκε ο όρος «Σούπερ Τρίτη» αλλά και πώς φτάνουμε στη μεγάλη μέρα μέσα από μια σειρά εκλογικών διαδικασιών, που ονομάζονται προκριματικές (primaries), ή προκριματικές από τοπικές οργανώσεις (caucuses). Η ονομασία «caucus» προέρχεται από τη γλώσσα των ινδιάνων Αλγκονκίν και σημαίνει τη συγκέντρωση των αρχηγών της φυλής. 

Μόλις αναδειχθεί νικητής στις διαδικασίες αυτές από κάθε κόμμα, τότε λαμβάνει και επισήμως το χρίσμα ως υποψήφιος Πρόεδρος των ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια των συνεδρίων των δύο κομμάτων το καλοκαίρι, μερικούς μήνες πριν τις Προεδρικές Εκλογές.

Οι προκριματικές από τοπικές οργανώσεις (caucuses) και οι προκριματικές (primaries) ξεκινούν από τη μεσοδυτική Πολιτεία της Αϊόβα και από την πολιτεία της Νέας Αγγλίας του Νιου Χαμσάιρ αντίστοιχα.

Οι προκριματικές εκλογές διοργανώνονται και χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση της κάθε πολιτείας και διεξάγονται, όπως οι εθνικές εκλογές, σε εκλογικά κέντρα με ψηφοδέλτιο και κάλπη. Η διαδικασία μπορεί να είναι «ανοιχτή» (ο κάθε ψηφοφόρος ψηφίζει τον υποψήφιο οποιουδήποτε κόμματος) ή «κλειστή» (συμμετέχουν μόνο τα μέλη του).

Ο όρος «Σούπερ Τρίτη» εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1976 για να περιγράψει την μάχη του Τζίμι Κάρτερ με τον πρόεδρο Φορντ σε τρεις Πολιτείες, την Καλιφόρνια, το Νιου Τζέρσεϊ κα το Οχάιο και στην ουσία είναι ένας… πιασάρικος όρος που χρησιμοποίησαν πρώτοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί αναλυτές.  

Μία από τις πρώτες «Σούπερ Τρίτες» με ιδιαίτερη σημασία ήταν αυτή του 1988, όταν ο Πολιτείες του Νότου αποφάσισαν να κάνουν τις προκριματικές τους στις 8 Μαρτίου.  
Εκείνη την περίοδο, οι νότιες πολιτείες κυβερνούνταν από Δημοκρατικούς, οι οποίοι θεωρούσαν ότι οι προεδρικοί υποψήφιοι του κόμματός τους ήταν υπερβολικά φιλελεύθεροι.  Σκέφτηκαν λοιπόν πως αν ο Πολιτείες τους ψηφίσουν μαζικά σε σύντομο χρονικό διάστημα, ένας πιο μετριοπαθής Δημοκρατικός υποψήφιος θα μπορούσε να κερδίσει το χρίσμα. 

Photo by Element5 Digital on Unsplash

---

Πραγματοποιήθηκαν λοιπόν εκλογές σε 14 Πολιτείες του νότου και σε όμορες όπως και στη Μασαχουσέτη και το Ρόουντ Άιλαντ. 
Η «νότια» όμως σούπερ  Τρίτη δεν ήταν απολύτως επιτυχημένη. Η ημέρα έληξε με διάσπαση στις πρωταρχικές νίκες μεταξύ του τότε γερουσιαστή Τενεσί Αλ Γκορ, του κυβερνήτη της Μασαχουσέτης Μάικλ Ντουκάκις,  και του αρχηγού των πολιτικών δικαιωμάτων Τζέσε Τζάκσον.. Οι δημοκρατικοί ηγέτες στα νότια κράτη δεν πέτυχαν μια ισχυρή νίκη για έναν μετριοπαθή  υποψήφιο.
Ωστόσο, από στο στρατόπεδο των Ρεπουμπλικάνων, ο τότε αντιπρόεδρος Τζορτζ Μπους  κέρδισε όλα εκτός από μια εκλογική αναμέτρηση της Σούπερ Τρίτης, ουσιαστικά σφραγίζοντας την υποψηφιότητά του. Αυτή ήταν και η πρώτη «Σούπερ Τρίτη» που έδειξε πόσο αποφασιστικής σημασίας είναι αυτή η ημέρα για τα προκριματικές.  

Μετά το 1988, αρκετές νότιες πολιτείες απομακρύνθηκαν από το να διοργανώνουν προκριματικές την Σούπερ Τρίτη. Κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών, το μέγεθος της Super Tuesday μειώθηκε μέχρι το 2008  όπου 16 Πολιτείες πραγματοποίησαν προκριματικές για το Δημοκρατικό κόμμα ενώ και η πλευρά των Ρεπουμπλικάνων  πραγματοποίησε 15. 

Σε ορισμένες περιπτώσεις ο συναγωνισμός για το χρίσμα τελειώνει μετά την Σούπερ Τρίτη. Παράδειγμα το 2000. Η επικράτηση του Αλ Γκορ από τη δημοκρατική πλευρά, του Τζορτζ Μπους  από την ρεπουμπλικανική, έπεισε τους βασικούς αντίπαλους τους,  (Μπιλ Μπράντλεϊ και Τζον ΜαΚκέιν ) να αποσυρθούν μέσα σε λίγες ημέρες μετά την εκλογική αναμέτρηση της Σούπερ Τρίτης.  
Ομοίως η νίκη του Τζον Κέρι στην Σούπερ Τρίτη στα 2 Μαρτίου 2004 είχε ως αποτέλεσμα ο τελευταίος ανταγωνιστής του να αποσυρθεί από τον αγώνα. Το 2008, ήταν η σειρά του Τζον ΜαΚκέιν  να σφραγίσει την υποψηφιότητα για το Ρεπουμπλικανικό κόμμα, αφού η Σούπερ Τρίτη  έπεισε τον κύριο ανταγωνιστή του, Μιτ Ρόμνεϊ  να αποσυρθεί.

Όταν τα πράγματα δεν είναι ξεκάθαρα στις αναμετρήσεις της Σούπερ Τρίτης, τότε όσοι …επιζήσουν μάχονται γα έναν ή δύο μήνες ακόμα κι όταν ένας έχε συγκεντρώσει πλέον αρκετές νίκες, πείθει τους άλλους να εγκαταλείψουν πριν τις τελευταίες προκριματικές. Αυτό συνέβη το 2016, όταν ο Τραμπ κέρδισε επτά αναμετρήσεις στην Σούπερ Τρίτη και ο Τεντ Κρουζ δύο κα δύο νίκες σε caucuses. Την πρώτη εβδομάδα του Μαίου αποσύρθηκε όπως και άλλοι υποψήφιοι. 

Ενδεικτικό της σημασίας των αναμετρήσεων της Σούπερ Τρίτης είναι και το  γεγονός ότι ορισμένοι υποψήφιοι προτιμούν να πέσουν στην μάχη των προκριματικών απ’ αυτή την ημέρα. 

Κι έτσι ερχόμαστε στο σήμερα, όπου ο επιχειρηματίας και  πρώην δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Μαικλ Μπλουμπεργκ αποφάσισε να ξεκινήσει από την φετινή Σούπερ Τρίτη. Η στρατηγική του είναι να χρηματοδοτήσει ο ίδιος την καμπάνια του και να κρατήσει σθεναρή στάση εναντίον του Τραμπ ως διεφθαρμένο και αποτυχημένο ηγέτη (έχει ως τώρα ξοδέψει το αστρονομικό ποσό των 250 εκατ. δολαρίων σε τηλεοπτική διαφήμιση, κι αυτό σε λίγες μόλις περιοχές της χώρας). 70 εκατομμύρια από αυτό το ποσό, έχει δαπανηθεί σε διαφημίσεις στο Google και το Facebook, πολύ περισσότερα από τους αντιπάλους του για το χρίσμα, αλλά και από τον ίδιο τον Τραμπ.

Η γκάμα των υποψηφίων για το χρίσμα του Δημοκρατικού κόμματος είναι μεγάλη. Από πολύ μετριοπαθείς κεντρώους, όπως η Έιμι Κλόμπουτσαρ, μέχρι πολύ αριστερούς (τουλάχιστον για τα δεδομένα των ΗΠΑ) υποψηφίους, όπως ο Μπέρνι Σάντερς, στη μάχη έχουν ριχτεί ο πρώην Αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν, ο 38χρονος Πιτ Μπούτετζετζ, (πρώην δήμαρχος μιας μικρής πόλης στα μεσοδυτικά, που τονίζει με την υποψηφιότητα του το στοιχείο της αλλαγής που μπορεί να φέρει στα πολιτικά πράματα της Ουάσιγκτον μια άφθαρτη νέα γενιά στελεχών) και η Γερουσιαστής Ελίζαμπεθ Ουόρεν.

Ο Μπέρνι Σάντερς προς το παρόν εμφανίζεται να κερδίζει πολιτική δυναμική στην προεκλογική κούρσα των Δημοκρατικών για την διεκδίκηση του προεδρικού χρίσματος, μετά την ξεκάθαρη νίκη του στο Νιου Χάμσαϊρ και στη Νεβάδα. 
 
Οι Δημοκρατικοί πάντως δεν έχουν απόλυτα ξεκαθαρίσει τι θέλουν και ποιος μπορεί να επικρατήσει του Τραμπ, καθοδηγούμενοι, σε μεγάλο βαθμό, από την επιθυμία να φύγει απλώς ο Τραμπ και λιγότερο από την προσήλωση σε τολμηρές προτάσεις πολιτικής.