Εσπαντρίγιες, ένα παπούτσι-σύμβολο του καλοκαιριού

Πάμπλο Πικάσο, Σαλβαδόρ Νταλί, Λορίν Μπακόλ, Γκρέις Κέλι, Κοκό Σανέλ, Τζον Γουέιν και Τζον Κένεντι, είναι μερικοί από τους διάσημους που λάτρεψαν τις εσπαντρίγιες, παπούτσι- σύμβολο του χαλαρού μεσογειακού καλοκαιριού.

Photo by Apostolos Vamvouras on Unsplash

---

Το απλό αυτό παπούτσι των χωρικών της Καταλονίας χρονολογείται από την προϊστορική εποχή, καθώς το παλιότερο ζευγάρι που έχει διασωθεί, βρέθηκε στο σπήλαιο Cueva de los murielagos στην Ισπανία και, σήμερα, μπορούν να το δουν οι επισκέπτες του Αρχαιολογικού Μουσείου της Γρανάδα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, τα συγκεκριμένα παπούτσια είναι ηλικίας ... 4.000 ετών.
 
Η λέξη espadrille είναι γαλλική και προέρχεται από τις λέξεις espardenya, στην Καταλανική γλώσσα και esparteña, στα Ισπανικά, οι οποίες αναφέρονται σε ένα σκληρό, μεσογειακό χορτάρι, το οποίο χρησιμοποιείται για να φτιαχτεί το σχοινί, στο κάτω μέρος του παπουτσιού.
Αναφορικά με την κατασκευή της, η παραδοσιακή εσπαντρίγια αποτελείται από καραβόπανο στο πάνω μέρος και σχοινί στο κάτω μέρος, στη σόλα.

Φορέθηκαν μαζικά για πρώτη φορά τον 13ο αιώνα από τους στρατιώτες του βασιλιά της Αραγονίας, καθώς τα θεωρούσε κατάλληλα για μάχη, αφού ήταν δροσερά, άνετα, ελαφριά και πολύ εύκολα στην αντικατάσταση. Σύντομα διαδόθηκαν σε όλη την χώρα των Βάσκων, όπου σήμερα υπάρχουν ακόμη μαγαζάκια που ειδικεύονται στην κατασκευή τους για περισσότερο από έναν αιώνα.
Στις αρχές του 19ου αιώνα, έμποροι στην γαλλική πόλη Mauléon άρχισαν να πουλούν τα συγκεκριμένα παπούτσια μαζικά. Οι πρώτοι που τα φόρεσαν ήταν και πάλι οι στρατιώτες και, αμέσως μετά, οι ιερείς. Γύρω στο 1880, άρχισαν να τα προτιμούν και οι εργάτες στα ορυχεία, ενώ, λίγο αργότερα, ξεκίνησαν και οι εξαγωγές τους στη Νότια Αμερική.

Κατά παράδοση, το χρώμα των εσπαντρίγιας ήταν μαύρο ή το φυσικό των λινών υφασμάτων από τα οποία κατασκευάζονταν. Συνήθως, η πιο ανοιχτόχρωμη εκδοχή τους φοριόταν τις Κυριακές, ενώ η πιο σκούρα μέσα στην εβδομάδα. 

Ωστόσο, κάθε περιοχή είχε τις δικές της ιδιαιτερότητες ως προς τα σχέδια και τα χρώματα. Για παράδειγμα, τα ζευγάρια που φτιάχνονταν στην Εμπόρδα ήταν διακοσμημένα με πέντε χρωματιστές ρίγες στην κορυφή τους. Παράλληλα, ένα από τα πιο διάσημα σχέδια ήταν αυτό που κατασκευαζόταν εξ ολοκλήρου με ολόλευκο ύφασμα και φοριόταν κυρίως από τους χορευτές.
Μόδα άρχισαν να γίνονται με την Λορίν Μπακόλ που τις φόρεσε στην ταινία Key Largo το 1948, αλλά καθοριστικό ρόλο στη διάδοσή τους έπαιξε η οικογένεια Castañer, που ξεκίνησε την παραγωγή τους το 1776 σ’ ένα μικρό εργαστήριο και συνεχίζει με τεράστια εμπορική επιτυχία μέχρι και σήμερα. 
​
Στα 60’s, ο Yves Saint Laurent, ο οποίος μαγεύτηκε από την άνεση και την απλότητα αυτών των παπουτσιών, έψαχνε να βρει αυτούς που θα μπορούσαν να υλοποιήσουν την ιδέα του: εσπαντρίγιες με τακούνι. Σε μία έκθεση παπουτσιών, γνώρισε τον Λορέντσο και την Ιζαμπέλ Καστανιέρ οι οποίοι κι έκαναν πραγματικότητα αυτό που είχε φανταστεί ο διάσημος μόδιστρος δημιουργώντας ένα ψηλοτάκουνο ζευγάρι από σατέν ύφασμα, που ονόμασαν Carina.
Την κίνησή του ζήλεψαν και οι άλλοι γνωστοί οίκοι μόδας και οι εσπαντρίγιες από τότε έσπασαν τους κανόνες τους: άρχισαν να κυκλοφορούν σε διάφορα χρώματα και διαφορετικά σχέδια.