Στην εποχή του κορονοϊού που χάσαμε την αγκαλιά και το φιλί και αισθανόμαστε ενοχικά για τις όποιες συναντήσεις με φίλους, μια παρέα φίλων συγκεντρώθηκε σε… απόσταση ασφαλείας για να ακούσει την ηθοποιό Άντρια Ράπτη να μοιράζεται τις σκέψεις, τις αγωνίες και την λαχτάρα της να ξαναβρεθεί στη σκηνή. Photo: Μαριτα Αμοργιανου «Για να έρθω στην συνάντηση μας, βαφόμουν στον καθρέφτη και μου ήρθε η εικόνα της προετοιμασίας μου στο θέατρο, όταν είμαι στο καμαρίνι μου κι ετοιμάζομαι να βγω για την παράσταση. Είναι αυτή η στιγμή που έχεις τον χρόνο σου να διαγράψεις τα όσα ζεις μέχρι εκείνη την ώρα για να μπεις στη διαδικασία για το ρόλο. Νοστάλγησα πολύ αυτή ακριβώς τη στιγμή, βαφόμουν και συγκινήθηκα πολύ. Γιατί δεν ξέρουμε πότε θα μπούμε στην πλειοψηφία μας οι ηθοποιοί σε όλους τους χώρους εργασίας μας», μας λέει η Άντρια κατορθώνοντας από τα… καμαρίνια ακόμα να μας συγκινήσει και να μας μεταφέρει τόσο εύγλωττα την ανυπομονησία του ηθοποιού να ξαναβρεθεί στο φυσικό του χώρο, τη σκηνή. Πώς το βλέπεις το μέλλον για την μετά-κορονοϊού εποχή ; «Δεν ξέρουμε τίποτα, ούτε πότε, ούτε πώς θα λειτουργήσουν οι σκηνές μεγάλες και μικρές. Οι μικρές σκηνές είναι αυτές που βγάζουν ηθοποιούς και τροφοδοτούν αργότερα τις μεγάλες σκηνές. Κι όχι μόνο στον χώρο μας αλλά και στα εικαστικά, παραδείγματος χάρη, μια μικρή γκαλερί είναι πιο προσιτή σε νέους καλλιτέχνες, στον αθλητισμό, μικροί όμιλοι μεγάλες ομάδες κ.λπ. Πώς θα λειτουργήσουν επομένως αυτοί οι χώροι την επόμενη ημέρα; Αν μας πουν, ότι οι θεατές θα πρέπει να είναι ανά δύο θέσεις, σε ένα θέατρο που χωρά 50, πόσοι θα είναι 20; Άρα εκεί πρέπει να φροντίσει η πολιτεία και θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για πολλούς τέτοιους χώρους. Δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν μόνοι τους. Υπάρχουν λειτουργικά έξοδα που τρέχουν έτσι κι αλλιώς. Οι επιχορηγήσεις λοιπόν, θα πρέπει να αναθερμανθούν σα θεσμός, πιο σοβαρά αυτή τη φορά. Δεν μπορείς επίσης να υπολογίσεις ως ίδιο το ρίσκο του μεγάλου παραγωγού και του μικρού. Αυτός που βάζει πέντε χιλιάδες κι αυτός που βάζει πενήντα έχουν το ίδιο ρίσκο, γιατί κι ο ένας κι ο άλλος, πρέπει να γεμίσουν το θέατρο για να καλύψουν το κόστος και να έχουν και κέρδος. Άρα λοιπόν το μετά, όποιος λέει ότι το ξέρει, νομίζω απλώς φτιάχνει ένα σενάριο αμφίβολο». Μα έτσι κι αλλιώς δεν έχουμε ακούσει τίποτα για το πώς θα λειτουργήσουν θέατρα κι άλλοι χώροι. Θα υπάρξουν παραστάσεις το καλοκαίρι; Στην Επίδαυρο; «Απ’ ότι ξέρω, όλα είναι παγωμένα. Για το Φεστιβάλ Αθηνών, ίσως γίνουν παραστάσεις πιο αργά το καλοκαίρι, τον Αύγουστο για παράδειγμα». (σημ.: Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών, Κατερίνα Ευαγγελάτου έχει δηλώσει πάντως ότι «κάνουν τα πάντα για να γίνει»). Τουλάχιστον στην Ελλάδα, είμαστε τυχεροί γιατί έχουμε αρκετά ανοιχτά θέατρα σε πολλές πόλεις οπότε ίσως μπορέσουν να ανέβουν κάποιες παραστάσεις. Ούτε με την τηλεόραση ξέρουμε τι θα γίνει. Αν θα γίνουν όλα όσα έχουν σχεδιαστεί. Παρόλο που τα κανάλια πήραν λεφτά, που θα τα διοχετεύσουν; Θα κάνουν εσωτερικές παραγωγές και θα επενδύσουν στη μυθοπλασία; Όσο αχαρτογράφητος είναι τελικά ο ιός, τόσο αχαρτογράφητο είναι και το μέλλον μας. Είμαστε ένα υποσύνολο σε ένα γενικό σύνολο. Ασφαλώς βάλλονται πολλοί χώροι όπως, η εστίαση, ο τουρισμός, ο αθλητισμός. Χτύπησε ο ιός την συνάθροιση αλλά ενώ υπάρχουν κάποιες σκέψεις για το πώς θα προστατευτούν όσοι δουλεύουν σε αυτούς τους χώρους, με μας τι γίνεται; Ερχόμαστε σε επαφή μεταξύ μας. Πόσα έργα υπάρχουν που ο ένας κάθεται εκεί κι ο άλλος δύο μέτρα μακριά χωρίς να πλησιάζονται;» Κι εδώ τίθεται ένα ακόμα ερώτημα. Τι είδους έργα θα παιχτούν στη μετά-κορονοιό εποχή; «Πράγματι. Πώς θα απευθυνθούμε στο κοινό; Θα είναι κάτι σχετικό με όσα περάσαμε; Το κοινό θα θέλει να δει κάτι σχετικό με όσα πέρασε; Θα γίνουν αναγωγές με τα όσα πέρασε η ανθρωπότητα. Θέλει το κοινό να κλάψει, να γελάσει, να ξορκίσει; Θέλει τι; Η θεματολογία είναι ένα ρίσκο που πάντα το παίρναμε, αλλά πόσο μάλλον τώρα. Αφού ζούμε μία πανδημία, δεν μπορούμε να την αγνοήσουμε και να πούμε «Πάμε». Γίνεται πολύς λόγος για τις online παραστάσεις που προσφέρουν δωρεάν τα θέατρα και για το αν μπορεί να αποτελέσουν μια λύση σε περίπτωση που ο ιός επανακάμψει το φθινόπωρο; Τι πιστεύεις; Θα το ωφελήσει το θέατρο ή θα το απειλήσει; «Όντως έχει ανοίξει μια κουβέντα για το αν η τεχνολογία βοηθά στην παρούσα κατάσταση ή αν ήρθε το online για να μείνει κι αν κινδυνεύει η ουσία του θεάτρου. Δεν νομίζω ότι το θέατρο κινδυνεύει, έχει περάσει στο DNA των ανθρώπων. Δεν απειλείται. Αυτό που δεν αντιλαμβάνεται ο θεατής στις online παραστάσεις, είναι αυτά που στη σκηνή δεν λέγονται. Δηλαδή οι σιωπές, τα ενδιάμεσα των κειμένων, οι ματιές, μία ανάσα από κάτω, μια ανάσα δικιά σου, όλα αυτά τα ρομαντικά που όμως αυτά αποτελούν την ουσία μιας παράστασης. Αυτό είναι το θέατρο». «Είναι μια τελετουργία από μόνο του, θα ετοιμαστεί κάποιος να πάει, θα συναντήσει άλλους ανθρώπους, θα περιμένει να ανοίξει η κουρτίνα ή τα φώτα, θα ησυχάσει, θα περιμένει την πρώτη ατάκα. Όλο αυτό από μόνο του είναι μια τελετή. Τίποτα δεν μπορεί να την υποκαταστήσει. Το θέατρο σαν ορισμός έχει να κάνει με τη συνδιαλλαγή όχι μόνο του ηθοποιού με το κοινό αλλά και μεταξύ των θεατών. Ίσως σας έχει τύχει να παρακολουθήσετε μια κωμωδία όπου μαζί με τους υπόλοιπους θεατές να ξεκαρδίζεστε και μετά να δείτε την ίδια παράσταση στην τηλεόραση κι απλώς να χαμογελάτε, γιατί λείπει αυτή ακριβώς η αλληλοεπίδραση. Είδα την Αντιγόνη του Λευτέρη Βογιατζή του 2007 με τον ίδιο τον Βογιατζή να παίζει τον Κρέοντα. Την είδα ξανά τώρα που την έβγαλαν online. Υπάρχει μια στιγμή στη πρώτη σύγκρουση του Κρέοντα με την Αντιγόνη που του λέει: «Δεν γεννήθηκα για να είμαι με το μίσος, γεννήθηκα για να ενωθώ με την αγάπη». Το θέατρο σύσσωμο αντέδρασε και έπεσε χειροκρότημα. Μετά από αυτό είμαι σίγουρη ότι έπαιξαν εντελώς διαφορετικά την επόμενη ατάκα, επειδή ακριβώς εισέπραξαν αυτό το χειροκρότημα. Αυτός ο παλμός δεν μεταφέρεται από την οθόνη στον καναπέ». «Το θέατρο έχει το προσόν να μεγεθύνει το πρώτο σήμα που στέλνει ο ηθοποιός (αν πιάσει τόπο) και μέσα από τα σώματα- τους θεατές- ο τελευταίος δέκτης να το εισπράξει τόσο δυνατά, που να το επιστρέψει στον ίδιο τον ηθοποιό που το έστειλε. Είναι μια συνεχής συνομιλία. Ίσως βέβαια σε ένα χρόνο όλα αυτά να ακούγονται μακρινά, να τα θυμόμαστε ως μία παύση. Το ερώτημα είναι τι από αυτά που θα εισχωρήσουν προσωρινώς, θα γίνουν μόνιμα και θα αποκτήσουν υπόσταση. Ή εμείς τι υπόσταση θα τους δώσουμε. Πώς θα ωφεληθούμε και πώς θα επαναπροσδιορίσουμε τις φόρμες; Είναι κάποιοι από τους προβληματισμούς μου αλλά και πολλών συναδέλφων». Η Πολιτεία καθυστέρησε πολύ να εντάξει τους καλλιτέχνες στο επίδομα των 800 ευρώ… «Πράγματι και υπήρξαν πολλές αντιδράσεις κι από σωματεία αλλά και οι ηθοποιοί με συλλογική αντίδραση μέσα από τα μίντια, με βιντεάκια, επικοινωνήθηκε ότι μας άφησαν τελευταίους. Αισθανθήκαμε αόρατοι όλοι οι καλλιτέχνες. Εμείς ξαφνικά τι; Δεν έχουμε να πληρώσουμε λογαριασμούς, δεν έχουμε παιδιά; Δεν έχουμε δάνεια;» Ποια είναι η καθημερινότητα σου στην εποχή του κορονοϊού; «Το θέμα μου δεν είναι να τακτοποιήσω την ντουλάπα μου. Το θέμα μου είναι τα ντουλαπάκια μέσα μου, που δεν είναι εύκολο να ανοίγουν όποτε αυτά θέλουν, πρέπει λίγο να τα οδηγώ πώς θα ανοίξουν για να μην με ρουφήξουν σαν άλλη Αλίκη στη χώρα των Θαυμάτων, γιατί μπορεί να μην βρεθώ στη χώρα των Θαυμάτων… Άρα κάθε μέρα μάχομαι με τη διάθεση μου και τη διαθεσιμότητα μου. Να απασχοληθείς δημιουργικά να μην μένεις άεργη (γιατί άνεργοι μείναμε) ναι, αλλά μην μετατραπεί όλο αυτό σε ενέσιμο Άρλεκιν! Με ενοχλεί ότι πάνε να επιβάλλουν μια συγκεκριμένη στάση. Να αισθάνομαι ενοχή γιατί δεν τακτοποίησα τα ντουλάπια ή δεν ανέβηκα στα πατάρια». Μεταγλώττιση, μεγάλο κεφάλαιο στην καριέρα σου… «Είμαι στο χώρο από το 1991, όταν τελείωσα τη σχολή την αγαπώ πολύ, καταρχάς επειδή με κρατάει νέα. Κάνω φωνές σε καρτούν, προϊόν για παιδιά και είναι τόσο αναζωογονητικό. Δεν την αντιμετώπισα ποτέ ως πάρεργο. Και δεν φτάνει να είσαι καλός ηθοποιός, πρέπει να σου ταιριάζει και η τεχνική, οπότε μπορεί ένας ηθοποιός να μην μπορεί να ταιριάξει με τη συγκεκριμένη τεχνική. Ωστόσο, πρέπει να είσαι πολύ καλός ηθοποιός για να κάνεις μεταγλώττιση. Τώρα καλούμαστε να μπούμε ξανά στο στούντιο. Εμείς πιέσαμε ώστε να προετοιμαστούν κατάλληλα, να εξοπλιστούν για τις καινούργιες, πρωτόγνωρες συνθήκες. Σύντομα θα μπούμε στα στούντιο, οπότε είμαστε λίγο πιο τυχεροί απ’ όλους συναδέλφους». Αγαπώ όμως και τον άλλο μου ρόλο, τον εκπαιδευτικό. Εργάζομαι με θεατρικές ομάδες παιδιών Δημοτικού, Γυμνασίου, Λυκείου και ενηλίκων. Στον καιρό της καραντίνας κρατάω επαφή με τις ομάδες μέσω διαδικτύου. Το μάθημα φυσικά δεν γίνεται να αντικατασταθεί, ούτε οι πρόβες μας, αλλά ικανοποιεί την ανάγκη των παιδιών να μην χάσουν την επαφή με την ομάδα τους. Κάνουμε καινούργια πράγματα. Δημιουργική γραφή για παράδειγμα. Τους έβαλα να γράψουν σκέψεις για το πώς βιώνουν την καραντίνα και τους έχω ξεκαθαρίσει πως τα έργα που ετοιμάζαμε, θα τα ανεβάσουμε τον Σεπτέμβριο!
0 Comments
|