«Γιατί να γιορτάσουμε το Πάσχα φέτος;» με ρώτησε κάποια φίλη. Με αφορμή αυτό θα ήθελα να σας μεταφέρω κάποιες σκέψεις μου για τις γιορτές γενικότερα αλλά και για το Πάσχα. Image from rawpixel.com Οι ανθρωπολογικές μελέτες δείχνουν οτι είναι βαθιά ανάγκη του ανθρώπου να σηματοδοτεί τη ζωή και την καθημερινότητά του. Γι’ αυτό οι άνθρωποι πάντα ήθελαν και πάντα θα θέλουν να σηματοδοτούν με γιορτές, τελετές ή ιεροτελεστίες τις εναλλαγές των εποχών, τον χρόνο, τη γέννηση, το θάνατο, τις σχέσεις κλπ. Με τις γιορτές αποκτούμε μία κοινωνική ταυτότητα, νιώθουμε ότι ανήκουμε σε μία ομάδα, ότι συνυπάρχουμε, σχετιζόμαστε ή και ταυτιζόμαστε με άλλους ανθρώπους. Αυτό φυσικά συμβαίνει όταν συμμετέχουμε σε γιορτές που έχουν σχέση με κάτι που σεβόμαστε, εκτιμάμε και πιστεύουμε. Δεν πρέπει λοιπόν, να απαξιώνουμε, να προσπερνάμε ή να μειώνουμε τις γιορτές αλλά να προσπαθούμε με τον τρόπο που τις γιορτάζουμε να αντιπροσωπεύουν εμάς και τις αξίες μας. Οι γιορτές λοιπόν, αντιπροσωπεύουν τις αξίες που έχουμε και τα παιδιά μάς «αναγκάζουν» να τις θυμηθούμε αλλά και να τις επαναπροσδιορίσουμε. Συνήθως, με τον ερχομό ενός παιδιού η ανάγκη της σηματοδότησης και του εορτασμού ξυπνάει μέσα μας (ο πρώτος του μήνας, το πρώτο δοντάκι, το πρώτο του βήμα). Όπως πάντα, αυτό το «αδύναμο», καινούριο πλάσμα μάς ταρακουνάει! Τα παιδιά μάς βοηθούν να λειτουργήσουμε πιο συνειδητά αφού μας κάνουν να σκεφτούμε:
Όταν ζούμε σύμφωνα με τις αξίες μας στην πράξη, τότε αυτές γίνονται οι αρετές μας και τελικά γίνονται αυτό που είμαστε και αυτό που αντανακλούμε γύρω μας. Τί μας προσφέρουν οι γιορτές - τελετές;
Φέτος περνάμε την περίοδο του Πάσχα με έναν πρωτόγνωρο τρόπο. Απαγορεύεται να πάμε στο χωριό, να φάμε με την ευρύτερη οικογένεια, να πάμε εκκλησία κλπ. Τα καλά νέα όμως είναι οτι τίποτα δεν μπορεί να μας απαγορεύσει τις αξίες μας και τίποτα δεν μπορεί να μας εμποδίσει να το σηματοδοτήσουμε με έναν ουσιαστικό τρόπο. Photo by Rodion Kutsaev on Unsplash Εάν λοιπόν θέλουμε να γιορτάσουμε το Πάσχα ας σκεφτούμε: Ποιο κομμάτι θέλουμε να τονίσουμε; Τί μας έχει αγγίξει; Σε όλα σχεδόν τα μέρη της γης γιορτάζεται το Πάσχα. Ο καθένας μας μπορεί να ταυτιστεί με κάτι (ακόμα κι αν δεν είναι χριστιανός ή αν δεν θέλει να ακολουθήσει κάποια ελληνικά έθιμα). Μπορούμε να μιλήσουμε στα παιδιά κάτω των 6 ετών για την αναγέννηση της φύσης, για τον κύκλο της ζωής, για τις παραδόσεις, για την οικογένεια, για το χωριό κ.ά. Μπορούμε να φτιάξουμε πασχαλινά κουλούρια, να μάθουμε να διπλώνουμε τις πετσέτες στο τραπέζι σαν κουνελάκια, να φτιάξουμε κάρτες και να τις αφήσουμε στις εισόδους των γειτόνων, να μάθουμε ένα παραδοσιακό τραγούδι και να το πούμε στην γιαγιά από το τηλέφωνο και τόσα άλλα. Εάν πιστεύουμε π.χ. στην Ορθοδοξία μπορούμε να μιλήσουμε για την συγχώρεση και την αγάπη για τα οποία μίλησε ο Χριστός. Προσοχή στα παιδιά κάτω των 6 ετών, μιλάμε πάντα για χειροπιαστά πράγματα που μπορούν να καταλάβουν μέσα από τις δικές τους εμπειρίες της καθημερινότητας. Δεν αναφέρουμε ακόμα, λεπτομέρειες όπως η Σταύρωση, η Ανάσταση, ο συμβολισμός των κόκκινων αυγών κλπ. αλλά μπορούμε να τους αναφέρουμε οτι η γιαγιά θέλει να ανάβει ένα καντηλάκι, να ακούει ύμνους και να βάφει τα αυγά κόκκινα γιατί αυτό την κάνει να νιώθει όμορφα. Όσο πιο μεγάλα είναι τα παιδιά μας τόσο πιο βαθιά μπορούμε να μπούμε στα διάφορα θέματα. Σε παιδιά 6-12 χρόνωνμπορούμε να μιλήσουμε για τη φιλία, τη μετάνοια, τις σχέσεις δάσκαλου- μαθητή, την αναποφασιστικότητα, για τις θρησκείες στον κόσμο, για τα διαφορετικά έθιμα, για το πώς αντιμετωπίζουν οι διάφοροι πολιτισμοί τον θάνατο, να μιλήσουμε για τις διάφορες τελετουργίες και τον συμβολισμό τους, για τον κύκλο της σελήνης, για τους Ρωμαίους, τη Βυζαντινή μουσική κ.ά. Με τους έφηβους μπορούμε να μιλήσουμε για τα μεγάλα ανθρώπινα ερωτήματα όπως η προδοσία, η συγχώρεση, η πίστη, ο Θεός, οι συμβολισμοί, η αποποίηση ευθυνών, η φιλαργυρία, η ανάσταση, τί σημαίνει οπαδός, αίρεση, η θέση της γυναίκας εκείνη την εποχή και είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για να μιλήσουμε για το τι σημαίνει για εμάς ο θρήνος, το πένθος, η συντριβή, η περισυλλογή, η ανάσταση. Τα θέματα που μπορούμε να διαλέξουμε είναι ανεξάντλητα γι΄αυτό πρέπει να επιλέξουμε θέματα κοντά στα ενδιαφέροντα των παιδιών, που θα μας δώσουν ευκαιρίες να προβληματιστούμε και να μιλήσουμε για τις αρχές και τις αξίες μας. O διάλογος, η έρευνα και η καταγραφή είναι τα πολυτιμότερα εργαλεία και βοηθούν τα παιδιά να δομήσουν δυνατές απόψεις και προσωπικότητες. Τα παιδιά (σε όλες τις ηλικίες) μπορούνε να πούνε ή να κάνουνε λίστες με το τί θα ήταν σημαντικό να περιλαμβάνει ο φετινός πασχαλινός εορτασμός (δεδομένων των συνθηκών που υπάρχουν). Μπορούμε επίσης να συζητήσουμε ιδέες για το πώς μπορούμε να δείξουμε την αγάπη μας στους συγγενείς και φίλους που δεν μπορούμε να συναντήσουμε ή σε αυτούς που δεν μπορούν να γιορτάσουν. Όταν συμπεριλαμβάνουμε τα παιδιά μας στην λήψη τέτοιων αποφάσεων το αποτέλεσμα είναι πάντα εκπληκτικό και συγκινητικό! Ακόμα μπορούμε να μιλήσουμε για παλιότερες γιορτές, για το τί μας άρεσε σε αυτές αλλά και το τί θέλουμε να αποφύγουμε (π.χ. ένταση, φασαρία, κούραση, υπερβολικό φαΐ κλπ.). Καλό είναι να ξεφεύγουμε από την εμπορευματοποίηση της γιορτής και στις μέρες μας- ευτυχώς- αυτό είναι πιο εύκολο. Σε κάθε εορτασμό χρειάζεται να μπορούν να συμμετέχουν όλοι και να αντιμετωπίζονται οι ανάγκες όλων με κατανόηση και σεβασμό. Για να τα καταφέρουμε όλα αυτά, μια καλή τεχνική είναι να κλείσουμε τα μάτια και να φανταστούμε πώς θέλουμε να είναι η γιορτή μας, τι ατμόσφαιρα θέλουμε να υπάρχει, ως αίσθηση, να το νιώσουμε σαν να βλέπαμε μία ταινία. Ας αφιερώσουμε λίγα λεπτά για να το κάνουμε όσο πιο ρεαλιστικό γίνεται με χρώματα μυρωδιές, ήχους (και ας αγνοήσουμε για λίγο τα άγχη μας). Τότε θα αναδειχθούν οι αξίες της οικογένειάς μας και οι ποιότητες που θέλουμε να έχει η γιορτή αλλά και η ζωή μας γενικότερα. Ας αναρωτηθούμε λοιπόν ποιες ποιότητες- αρετές θα θέλαμε για το παιδί μας π.χ. να είναι χαρούμενο, τίμιο, ειλικρινές, δίκαιο, παθιασμένο, να έχει σεβασμό, καλοσύνη, συμπόνια, ευθύνες, γαλήνη, ψυχική ανθεκτικότητα κ.ο.κ. κι ας ζήσουμε τις μέρες μας -γιορτινές και μη- σύμφωνα με αυτές. ΕΥΧΟΜΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ
Μην διστάσετε να μας στείλετε σχόλια ή ερωτήσεις για περισσότερες πληροφορίες και διευκρινήσεις πάνω στο άρθρο
2 Comments
Μαρία Μαρή
20/4/2020 18:10:37
Η προσέγγιση για την σπουδαιότητα των εορτών και την αναγκαιότητά τους μέσα σε μια κοινωνική ομάδα είναι εξονυχιστική και πράγματι πολύ ενδιαφέρουσα και πολυπρισμική, αφορά ανθρώπους που μπορεί να έχουν οποιαδήποτε προσέγγιση των εορτών.
Reply
ΛΙΑΝΑ ΧΑΡΙΣΗ
28/4/2020 16:17:57
Σας ευχαριστώ πολύ!
Reply
Leave a Reply. |
Archives
November 2020
Categories |